Technologie tastbaar maken: Interview met Charlotte Kjellander

June 23, 2020
June 23, 2020

Technologie tastbaar maken: Interview met Charlotte Kjellander

Holst Centre en GBO Innovation makers werken al jaren samen aan fundamentele technologie van de toekomst. Holst Centre in Eindhoven is een onderzoeks- en innovatiecentrum, beheerd door imec uit België en TNO uit Nederland. Charlotte Kjellander werkt als onderzoeker en teamleider bij TNO. De instelling ontwikkelt technologie die inspeelt op de mondiale maatschappelijke uitdagingen van morgen en die bijdraagt aan een gezondere en duurzamere wereld. Daarmee staat Holst Centre aan de basis van veel innovaties die grote groepen mensen hebben geraakt en zullen raken.

Interview Charlotte Kjellander
Charlotte Kjellander

Onderzoeker en teamleider Charlotte Kjellander van TNO heeft haar master Chemische Technologie in Zweden behaald, waarbij ze ook werkte in Lausanne, Zwitserland. Haar PhD-thesis in Eindhoven behandelt de rol van vloeibare kristallen bij het creëren van displays. Veel kennis op dit terrein komt uit Eindhoven, vaak begonnen als spin-off van Philips, menigmaal met betrokkenheid van GBO.

Draagbare elektronica

“Zonder twijfel de spannendste branche momenteel, ook al voor Covid-19. Hier is nog zo veel mogelijk, vindingen en producten die bijzonder veel gaan bijdragen aan de mensheid. Enorm spannend en leuk om daar deel van uit te mogen maken.”

“Eigenlijk zijn er op mijn vakgebied twee grote sectoren: slimme pleisters en slimme kleding. Met slimme pleisters, ofwel Health Patches, kunnen we direct op de huid vitale kenmerken meten. Denk aan hartslag, ademhaling, temperatuur en dergelijke. Bij slimme kleding verwerken we elektronica in de stoffen voor metingen én voor feedback naar de gebruiker.”

“Een typisch designvoordeel is het Solar Shirt van Pauline van Dongen, een trui met zonnepanelen om een telefoon of camera op te laden. Het design en de functie zijn de blikvanger. [Zie foto] Ons Mysa relax shirt zit meer in de echt slimme kleding. Dit hebben we begin 2020 op de CES in Las Vegas getoond. . Niets communiceert zo direct en duidelijk als huidcontact.”

“Het is prachtig dat we als wetenschappers zo nieuwe technologieën en inzichten naar de markt kunnen brengen. Daarbij hebben we GBO deels nodig. Als experts snappen de ontwerpers bij GBO exact waar wij mee bezig zijn en zij kunnen dat mooi vertalen naar vormgeving. Dat helpt ons weer om concepten en nieuwe technologieën aan te bieden. Een product dat klaar lijkt voor de markt stimuleert potentiële afnemers om eigen toepassingen te bedenken.”

Accuraat en ethisch omgaan met data

“Klanten zijn aan het veranderen, ze doen zelf minder aan eigen R&D. Zelfs de grote A-merken vragen om finale ontwerpen vanwege de wens om snel resultaat te zien van investeringen. De wearable technologie ontwikkelt zich snel en wordt steeds rijker aan mogelijkheden. Data en apps horen daar haast onlosmakelijk bij. Tegenwoordig denkt bijna iedereen meteen aan privacy, maar daar moet het niet eindigen. Er is ook voordeel voor de individuele gebruiker al die informatie uit sensoren kan lezen, dit samenbrengen en vervolgens analyseren.”

Charlotte Kjellander: “Als wetenschapper heb ik vooral oog voor de juistheid van de metingen en de accuraatheid van algoritmen. Data hoort bij de nieuwe generatie producten. Ethiek is dan van groot belang, zeker voor instituten met een wetenschappelijke wereldwijde reputatie zoals TNO en imec. Daarom is dit goed gereguleerd. Feitelijk mogen gebruikers alles op hun eigen lichaam meten. Wij hebben duidelijke richtlijnen en solide protocollen over het gebruik van data. Dat geldt vanaf testen tot het commercieel overdragen van technologie.”

Doelgericht partnerschap

Charlotte Kjellander: “Het is fijn als een partner technisch snapt wat wij willen en dit naar vorm en materiaal kan vertalen. Touch and see is het resultaat. De manier van samenwerken met GBO is bijzonder prettig. Doelgericht zou ik het noemen, ik geloof dat jullie in Nederland dat ‘recht op het doel af’ noemen. We beginnen altijd met het productidee te bespreken, en dan stap voor stap via concepten naar een eindresultaat te werken in persoonlijk contact met jullie als vormgevers en technologiedenkers. Strak geregisseerd, maar ook doeltreffend en waar nodig in stappen. Zo werken we graag met jullie samen. Misschien is dat doelgerichte typisch iets voor het Dutch Design. Niet van alles opschrijven en maanden later opleveren, maar veel communicatie en keer op keer schetsen doornemen. Als we bij het eindresultaat zijn, voelt dat daarom als iets eigens.”

GBO heeft vaak een lastige taak te vervullen onder grote tijdsdruk. Er gelden harde deadlines en hoge eisen aan de oplevering. Persoonlijk ben ik nooit teleurgesteld in de hoeveelheid werk, de stappen en de feitelijke oplevering door GBO. Ook het proces ervaar ik als bijzonder prettig. Onlangs heb ik nog een project met GBO gedaan. Dat was typisch zo’n geval van spoed, harde deadlines en een mooi resultaat.”

Menselijke wearables

“Wearables worden meer humaan. Menselijk en persoonlijk. Daarom is ethiek van belang en directe terugkoppeling, maar niet via data in de cloud. Mensen zijn tijdens alle snelle technologische vooruitgang vergeten naar zichzelf te luisteren. Hoe worden we ons meer bewust van de signalen die we nog altijd uitsturen en krijgen van ons lichaam? Dat kan gaan om hartslag en temperatuur, maar ook om spiersamentrekkingen. Natuurlijk maken wij graag producten die de mens helpen de eigen signalen weer beter te begrijpen en te duiden. Die producten moet je 100 procent kunnen vertrouwen.”

“Designbureaus moeten actief zijn in de digitale transitie. Je moet als ontwerper het domein kennen, breed kunnen acteren en je ervan bewust zijn van wat data met producten doet. De complexiteit heeft invloed op de gebruikerservaring. Natuurlijk is elke organisatie vrij om de eigen rol te bepalen. GBO is een expert op techniek van prototypes en concepten, maakt van ideeën een aanraakbaar product. Het is goed om te zien dat jullie nu ook over data denken.”

Het coronatijdperk

“Corona en health komen nu samen. Het consortium ‘Diagnostics voor corona’ richt zich op het meten van de juiste data, mogelijk met sponsoring van de EU. Wij gaan dan nog meer samenwerken met andere academici die hun informatie delen om samen een groot probleem te kunnen oplossen. Op dezelfde manier werken we al aan TBC diagnostics. Elke dag sterven er wereldwijd 3.000 mensen aan de gevolgen van tuberculose. Het is waardevol voor een wetenschapper om een bijdrage te kunnen leveren aan de bestrijding van deze ziekte. Genezing kost maanden, analyses duren nu 2 weken. Wij werken aan een techniek in een pleister om de meting in een half uur te kunnen doen bij de eerste screening.”

“De diversiteit aan standaarden maakt het nog niet mogelijk snel data uit te wisselen met de zorg. De technologie is er wel, maar de discussie over de ethische aspecten gaat voor, op wereldniveau en nationaal. Ik merk wel dat Covid-19 veel zaken heeft versneld. Laten we dat als positief element zien van het huidige tijdperk. Ook aan deze crisis komt een eind. Wij hebben de technologie om met de ontwerpkracht van GBO Innovation makers vandaag en straks voor veel mensen waarde te creëren.”